DePIN xuất hiện tạo ra cơ sở hạ tầng phi tập trung thế hệ mới

2025-07-04 02:16:35

Cơn sóng cơ sở hạ tầng mới: Phân tích cơ hội và thách thức của lĩnh vực DePIN

DePIN đại diện cho mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung, khuyến khích người dùng chia sẻ tài nguyên cá nhân thông qua cách thức khuyến khích bằng token, nhằm xây dựng mạng lưới cơ sở hạ tầng trong các lĩnh vực như không gian lưu trữ, băng thông truyền thông, điện toán đám mây, năng lượng, v.v. Nói một cách đơn giản, DePIN phân phối cơ sở hạ tầng vốn được cung cấp bởi các công ty tập trung cho nhiều người dùng toàn cầu theo hình thức crowdsourcing.

Dữ liệu cho thấy, giá trị thị trường trong lĩnh vực DePIN đã đạt 5,2 tỷ USD, vượt qua lĩnh vực oracle với 5 tỷ USD, và có xu hướng tăng liên tục. Từ những cái tên đầu tiên như Arweave và Filecoin, đến Helium trong đợt tăng giá trước đó, và gần đây là Render Network đang thu hút nhiều sự chú ý, tất cả đều thuộc lĩnh vực này.

DePIN gần đây đã thu hút sự chú ý trở lại chủ yếu vì ba lý do:

Cơ sở hạ tầng đã được cải thiện hơn so với vài năm trước, tạo điều kiện và hỗ trợ cho lĩnh vực DePIN.
Cuối năm 2022, Messari đã đưa ra khái niệm mới DePIN, cho rằng nó là "một trong những lĩnh vực đầu tư tiền điện tử quan trọng nhất trong mười năm tới", mang đến một câu chuyện mới cho lĩnh vực này.
Web3 phá vỡ vòng tròn câu chuyện mới từ xã hội và trò chơi chuyển sang khám phá các hướng khác, với lĩnh vực DePIN gắn kết chặt chẽ với người dùng Web2 trở thành lựa chọn quan trọng của những người làm trong Web3.

Bài viết này sẽ phân tích sâu DePIN từ năm khía cạnh: nhu cầu, mô hình kinh tế token, tình hình ngành, các dự án tiêu biểu, phân tích lợi thế cũng như những hạn chế và thách thức.

Tại sao cần DePIN?

Tình trạng hiện tại của ngành ICT truyền thống

Cơ sở hạ tầng ngành ICT truyền thống chủ yếu được chia thành: phần cứng, phần mềm, điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu, công nghệ truyền thông.

Trong mười công ty có giá trị thị trường hàng đầu toàn cầu, có sáu công ty thuộc ngành ICT ( Apple, Microsoft, Google, Amazon, NVIDIA, Meta ).

Năm 2022, quy mô thị trường ICT toàn cầu đạt 43900 tỷ USD, trung tâm dữ liệu và phần mềm trong những năm gần đây có xu hướng tăng trưởng, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta.

Những khó khăn của ngành ICT truyền thống

Rào cản gia nhập ngành cao, hạn chế cạnh tranh đầy đủ, giá cả bị các ông lớn độc quyền.

Các doanh nghiệp cần đầu tư một lượng lớn vốn cho việc mua phần cứng, thuê đất để triển khai và thuê nhân viên bảo trì. Chi phí cao dẫn đến việc chỉ có các công ty lớn tham gia, như thị trường điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu, AWS, Microsoft Azure, Google Cloud, Alibaba Cloud chiếm gần 70% thị phần chung. Giá cả bị độc quyền bởi các ông lớn, chi phí cao cuối cùng được chuyển cho người tiêu dùng.

Lấy giá dịch vụ điện toán đám mây và lưu trữ dữ liệu làm ví dụ, chi phí là khá cao. Tổng chi tiêu của các doanh nghiệp và cá nhân cho dịch vụ đám mây đạt 490 tỷ USD vào năm 2022, dự kiến sẽ vượt quá 720 tỷ USD vào năm 2024. 31% doanh nghiệp lớn có chi tiêu dịch vụ đám mây hàng năm vượt quá 12 triệu USD, 54% doanh nghiệp vừa và nhỏ có chi tiêu vượt quá 1,2 triệu USD. 60% doanh nghiệp cho biết chi phí đám mây cao hơn mong đợi.

Tỷ lệ sử dụng tài nguyên cơ sở hạ tầng tập trung còn thấp.

Các công ty thường phân bổ một ngân sách lớn cho dịch vụ đám mây. Báo cáo năm 2022 cho thấy, trung bình ngân sách đám mây của công ty có 32% bị lãng phí, có nghĩa là một phần ba tài nguyên bị bỏ không, gây ra tổn thất tài chính lớn.

Việc phân bổ tài nguyên không đúng có thể được quy cho nhiều yếu tố khác nhau. Các công ty thường đánh giá quá cao nhu cầu để đảm bảo tính liên tục của dịch vụ. Hơn một nửa lượng lãng phí trên đám mây là do thiếu hiểu biết về chi phí đám mây, dẫn đến việc bị lạc trong giá cả và gói dịch vụ phức tạp.

Sự độc quyền của các ông lớn dẫn đến giá cả quá cao, phần lớn chi tiêu đám mây của công ty bị lãng phí, khiến chi phí và tỷ lệ sử dụng IT của doanh nghiệp rơi vào tình thế khó khăn kép, không có lợi cho sự phát triển lành mạnh của môi trường kinh doanh. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra môi trường cho sự phát triển của DePIN.

Lĩnh vực DePIN có thể giải quyết tốt vấn đề giá cao và lãng phí trong điện toán đám mây và lưu trữ. Lưu trữ phi tập trung ( như Filecoin, Arweave ) rẻ hơn nhiều so với lưu trữ tập trung; một số cơ sở hạ tầng phi tập trung áp dụng phương pháp định giá phân tầng để phân biệt nhu cầu khác nhau, như Render Network hiệu quả khớp mối quan hệ cung cầu GPU thông qua chiến lược định giá đa tầng.

Mô hình kinh tế token của DePIN

Logic cốt lõi của DePIN là thúc đẩy người dùng cung cấp tài nguyên thông qua phần thưởng token, bao gồm sức mạnh tính toán GPU, triển khai điểm nóng, không gian lưu trữ, v.v., để đóng góp cho toàn bộ mạng.

Các token của dự án DePIN ở giai đoạn đầu thường không có giá trị thực tế, người dùng tham gia cung cấp tài nguyên theo một cách nào đó tương tự như nhà đầu tư mạo hiểm, lựa chọn tài nguyên đầu tư tiềm năng trong số nhiều dự án, trở thành "thợ mỏ rủi ro", thu lợi nhuận thông qua việc tăng số lượng token và gia tăng giá trị.

Những nhà cung cấp này khác với khai thác truyền thống, tài nguyên mà họ cung cấp có thể liên quan đến phần cứng, băng thông, sức mạnh tính toán, v.v., và token thu nhập thường liên quan đến tình trạng sử dụng mạng, nhu cầu thị trường và các yếu tố khác. Ví dụ, lượng sử dụng mạng thấp dẫn đến việc giảm phần thưởng, hoặc mạng bị tấn công hoặc không ổn định dẫn đến lãng phí tài nguyên. Do đó, những thợ mỏ rủi ro trong lĩnh vực DePIN cần phải chấp nhận những rủi ro tiềm ẩn và cung cấp tài nguyên cho mạng, trở thành một phần quan trọng trong sự ổn định của mạng và phát triển dự án.

Cách khuyến khích này tạo ra hiệu ứng flywheel, khi phát triển tích cực sẽ hình thành vòng tuần hoàn tích cực; ngược lại, khi phát triển đi xuống thì dễ gây ra vòng xoáy rút lui.

Thu hút người tham gia từ phía cung thông qua token: Mô hình kinh tế token tốt sẽ thu hút những người tham gia sớm tham gia vào việc xây dựng mạng lưới và cung cấp tài nguyên, đưa ra phần thưởng bằng token.
Thu hút các nhà xây dựng và người tiêu dùng trên mạng: Khi số lượng nhà cung cấp tài nguyên tăng lên, các nhà phát triển tham gia vào việc xây dựng sản phẩm trong hệ sinh thái, phía cung cấp có thể cung cấp một số dịch vụ, DePIN so với cơ sở hạ tầng phi tập trung cung cấp giá thấp hơn, thu hút người tiêu dùng tham gia.
Hình thành phản hồi tích cực: Sự gia tăng người tiêu dùng mang lại nhiều thu nhập hơn cho các bên tham gia phía cung, hình thành phản hồi tích cực, thu hút nhiều người tham gia hơn.

Trong vòng lặp này, phía cung cấp có nhiều token giá trị hơn để thưởng, phía cầu có dịch vụ rẻ hơn và hiệu quả hơn, giá trị của token dự án và sự tăng trưởng của cả hai bên tham gia cung cầu giữ sự nhất quán, khi giá token tăng lên, thu hút nhiều người tham gia và nhà đầu tư cá nhân tham gia, hình thành việc thu hút giá trị.

Thông qua cơ chế khuyến khích bằng token, DePIN trước tiên thu hút nhà cung cấp, sau đó thu hút người dùng sử dụng, đạt được khởi động lạnh cho dự án và cơ chế vận hành cốt lõi, từ đó mở rộng và phát triển hơn nữa.

Tình trạng ngành DePIN

Các dự án DePIN được thành lập sớm nhất như mạng lưới phi tập trung Helium(2013, lưu trữ phi tập trung Storj)2014 và Sia(2015, chủ yếu tập trung vào công nghệ lưu trữ và truyền thông.

Với sự phát triển không ngừng của Internet, IoT và AI, nhu cầu về cơ sở hạ tầng và đổi mới ngày càng tăng. Hiện tại, các dự án DePIN chủ yếu tập trung vào công nghệ tính toán, lưu trữ, truyền thông cũng như thu thập và chia sẻ dữ liệu.

Từ 10 dự án hàng đầu theo vốn hóa thị trường trong lĩnh vực DePIN hiện nay, phần lớn thuộc lĩnh vực Lưu trữ và Điện toán, lĩnh vực viễn thông cũng có một số dự án tốt, bao gồm tiên phong trong ngành Helium và ngôi sao mới nổi Theta.

![Làn sóng hạ tầng mới: Phân tích cơ hội và thách thức của lĩnh vực DePIN])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-3c149a0a4f5dcc94d713b3cf44385d8b.webp(

Các dự án đại diện trong ngành DePIN

) Filecoin & Arweave - Lĩnh vực lưu trữ phi tập trung

Filecoin và Arweave cung cấp giá thấp hơn thông qua phương thức lưu trữ phi tập trung để giải quyết vấn đề, mang đến cho người dùng những dịch vụ khác biệt.

Filecoin là mạng lưới lưu trữ phân tán phi tập trung, khuyến khích người dùng cung cấp không gian lưu trữ thông qua việc thưởng token. Sau khoảng 1 tháng ra mắt trên mạng thử nghiệm, không gian lưu trữ đã đạt 4PB, các thợ mỏ Trung Quốc đóng vai trò quan trọng. Hiện tại, không gian lưu trữ đã đạt 24EiB.

Filecoin được xây dựng trên giao thức IPFS, IPFS đã được công nhận rộng rãi là một hệ thống tệp phân tán. Filecoin lưu trữ dữ liệu người dùng trên các nút mạng, đạt được tính phi tập trung và an toàn trong việc lưu trữ dữ liệu. Filecoin tận dụng những lợi thế của IPFS, có sức mạnh công nghệ mạnh mẽ trong lĩnh vực lưu trữ phi tập trung, đồng thời hỗ trợ hợp đồng thông minh.

Filecoin áp dụng cơ chế đồng thuận Proof of Storage, bao gồm Proof of Replication(PoRep) và Proof of Spacetime###PoSt(, đảm bảo tính an toàn và độ tin cậy của dữ liệu.

Filecoin đã thiết lập quan hệ hợp tác với nhiều dự án và doanh nghiệp blockchain nổi tiếng, chẳng hạn như NFT.Storage sử dụng Filecoin để cung cấp giải pháp lưu trữ phi tập trung cho nội dung và siêu dữ liệu NFT, Quỹ Shoah và Thư viện Internet sử dụng Filecoin để sao lưu nội dung. Thị trường NFT lớn nhất thế giới OpenSea cũng sử dụng Filecoin để lưu trữ siêu dữ liệu NFT.

Arweave có những điểm tương đồng với Filecoin trong việc khuyến khích bên cung cấp, thông qua việc sử dụng token để khuyến khích người dùng cung cấp không gian lưu trữ, số lượng thưởng phụ thuộc vào khối lượng dữ liệu lưu trữ và tần suất truy cập. Arweave là mạng lưu trữ vĩnh viễn phi tập trung, dữ liệu sẽ được lưu trữ mãi mãi trên blockchain sau khi được tải lên.

Arweave sử dụng cơ chế chứng minh công việc "Proof of Access" để chứng minh tính khả dụng của dữ liệu trong mạng. Các thợ mỏ cung cấp các khối dữ liệu đã lưu trữ trước đó được chọn ngẫu nhiên như là "chứng minh truy cập" trong quá trình tạo khối.

Chính thức cung cấp nhiều giải pháp, bao gồm lưu trữ tệp vĩnh viễn, tạo hồ sơ cá nhân vĩnh viễn và trang web.

Filecoin và Arweave có sự khác biệt rõ rệt trong phương thức lưu trữ, mô hình kinh tế và cơ chế đồng thuận, đều có những ưu điểm riêng trong các tình huống ứng dụng khác nhau, nhưng hiện tại Filecoin đang dẫn đầu thị trường do giá lưu trữ thấp.

Với sự phổ biến của ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, lượng dữ liệu sản sinh đang gia tăng theo cấp số nhân, dẫn đến nhu cầu lưu trữ dữ liệu ngày càng tăng. Trong bối cảnh giá cả lưu trữ tập trung cao, nhu cầu lưu trữ phi tập trung ngày càng nhiều. Lưu trữ phi tập trung có sự khác biệt rõ rệt về giá so với lưu trữ tập trung.

Cùng một điều kiện lưu trữ 1TB trong một tháng, giá lưu trữ phi tập trung trung bình chưa đến một nửa Google Drive, chỉ bằng một phần mười Amazon S3.

Ngoài lợi thế về giá, lưu trữ phi tập trung có độ an toàn cao hơn, dữ liệu được phân bố lưu trữ trên nhiều nút, giảm thiểu rủi ro hỏng hóc điểm đơn, và khả năng chống kiểm duyệt cũng cao hơn.

Về quyền riêng tư dữ liệu, người dùng giữ quyền sở hữu và kiểm soát tuyệt đối đối với dữ liệu trong lưu trữ phi tập trung, có thể truy cập, chỉnh sửa hoặc xóa dữ liệu được lưu trữ trên mạng bất cứ lúc nào; trong lưu trữ tập trung, người dùng ủy thác dữ liệu cho nhà cung cấp dịch vụ, và nhà cung cấp dịch vụ có thể có một số quyền kiểm soát đối với dữ liệu.

Về mặt bất lợi, lưu trữ phi tập trung đối mặt với những thách thức kỹ thuật, bao gồm hiệu suất lưu trữ và truy xuất dữ liệu, độ tin cậy của nút và các vấn đề khác cần được giải quyết. So với lưu trữ tập trung với tính khả dụng cao và đảm bảo hiệu suất, tính khả dụng và hiệu suất của lưu trữ phi tập trung có thể bị ảnh hưởng bởi các tham gia mạng, gây ra sự biến động và ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng.

![Xu hướng cơ sở hạ tầng mới: Phân tích cơ hội và thách thức của DePIN])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-86f46fd67ce5819ff816286c269b8259.webp(

) Helium - Mạng không dây phi tập trung

Helium được thành lập vào năm 2013, là một trong những người tiên phong và lão làng trong lĩnh vực DePIN.

Mạng không dây phi tập trung rất quan trọng. Truyền

FIL-2.65%

Xem bản gốc

Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.

23 thích