Tiến trình vụ phá sản FTX: Khởi động đợt bồi thường đầu tiên, người dùng ở một số quốc gia gặp khó khăn

Với sự sụp đổ lớn của sàn giao dịch FTX vào năm 2022, một trong những vụ thanh lý phá sản lớn nhất trong lịch sử tiền điện tử tiếp tục thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư toàn cầu. Sau hơn hai năm tái cấu trúc phá sản, kế hoạch bồi thường của FTX cuối cùng đã bước vào giai đoạn thực hiện. Vào ngày 18 tháng này, đợt bồi thường đầu tiên chính thức khởi động. Theo kế hoạch đã định, những người dùng có số tiền yêu cầu dưới 50.000 đô la sẽ được ưu tiên nhận tiền bồi thường bằng tiền mặt tương đương khoảng 119% theo giá tiền tệ của tháng 11 năm 2022. Nhóm người dùng này chiếm 98% tổng số người dùng, hiện tại số tiền 800 triệu đô la đầu tiên đã được thanh toán cho 162.000 tài khoản, số tiền còn lại sẽ được phân phối dần.

Tuy nhiên, trong khi quá trình bồi thường có vẻ diễn ra suôn sẻ, đại diện cho các chủ nợ của FTX cho biết, người dùng đến từ Trung Quốc, Nga, Ukraine, Ai Cập và Nigeria sẽ không thể tham gia phân phối trong vụ phá sản. Quyết định này đã gây ra nhiều tranh cãi, đặc biệt là khi xem xét rằng người dùng từ Trung Quốc đại lục chiếm 8% tổng số người dùng của nền tảng, liên quan đến một số lượng lớn và số tiền khổng lồ.

Phân tích nguyên nhân có thể

Rào cản quyền tài phán và rủi ro tuân thủ

Trung Quốc, Ai Cập và Nigeria đã áp dụng mô hình quản lý cấm đối với tài sản ảo. Trung Quốc đã bắt đầu hạn chế giao dịch tiền ảo từ năm 2017, và vào năm 2021, đã quy định rõ ràng rằng các hoạt động liên quan đến tiền ảo là hoạt động tài chính bất hợp pháp. Ai Cập thì dựa trên các điều lệ tôn giáo, coi giao dịch tiền ảo là bất hợp pháp. Nigeria tuy cấm giao dịch tiền ảo, nhưng do quản lý yếu kém, thực tế đã trở thành một trong những quốc gia sử dụng Bitcoin lớn.

Việc bồi thường cho người dùng ở những quốc gia này có thể đi ngược lại với các chính sách quy định hiện hành của địa phương, tạo ra rủi ro tuân thủ lớn cho đội ngũ thanh lý của FTX. Đặc biệt là ở Nigeria, còn có mối lo ngại về việc tiền ảo được sử dụng cho rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Lệnh trừng phạt SWIFT và kiểm soát tài chính trong thời chiến

Tình hình giữa Nga và Ukraine thì khác. Nga bị loại khỏi hệ thống SWIFT do các lệnh trừng phạt quốc tế, điều này khiến cho việc thanh toán và giải quyết tiền tệ xuyên biên giới trở nên cực kỳ khó khăn. Ngay cả khi FTX quyết định bồi thường, việc thực hiện cũng khó khăn.

Ukraina thì do kiểm soát tài chính trong thời gian chiến tranh, các giao dịch tài chính lớn xuyên biên giới bị hạn chế nghiêm ngặt, điều này cũng mang lại những trở ngại thực tế cho quá trình bồi thường.

Triển vọng tương lai

Đối với người dùng ở các quốc gia như Trung Quốc áp dụng mô hình quản lý cấm, đội ngũ thanh lý của FTX có thể xem xét việc thiết lập các kênh thanh lý đặc biệt trong tương lai, hoặc sử dụng stablecoin để thực hiện bồi thường trực tuyến. Tuy nhiên, những kế hoạch này vẫn phải đối mặt với rủi ro tuân thủ, cần có sự phối hợp và đột phá từ các quốc gia cũng như khung quy định tài chính quốc tế.

Hiện tại, người dùng ở các quốc gia bị ảnh hưởng chỉ có thể chờ đợi. Việc xây dựng một kênh thanh toán đặc biệt cần thời gian và sự phối hợp từ nhiều phía, nhưng vẫn có hy vọng. Ngược lại, triển vọng bồi thường cho người dùng Nigeria có thể mờ mịt hơn.

Sự kiện này một lần nữa làm nổi bật thách thức về quản lý mà ngành công nghiệp tiền điện tử đang phải đối mặt và sự phức tạp của các hoạt động tài chính xuyên biên giới. Khi quá trình thanh toán tiến triển, các bên sẽ tiếp tục theo dõi FTX xử lý những vấn đề khó khăn này, cũng như những thay đổi có thể xảy ra trong môi trường quản lý tiền điện tử toàn cầu.