Suy ngẫm về cuộc tranh luận về kích thước khối Bitcoin

Gần đây, tôi đã đọc xong hai cuốn sách ghi lại lịch sử cuộc chiến kích thước khối Bitcoin trong thập kỷ 2010: "The Blocksize War" của Jonathan Bier và "Hijacking Bitcoin" của Roger Ver và Steve Patterson. Hai cuốn sách này đại diện cho quan điểm đối lập giữa khối nhỏ và khối lớn.

Đọc những cuốn sách lịch sử về những sự kiện mà tôi đã trải qua và tham gia khiến tôi cảm thấy mê hoặc. Mặc dù tôi rất quen thuộc với hầu hết các sự kiện và các bên liên quan, nhưng tôi vẫn phát hiện ra một số chi tiết thú vị, và việc xem xét lại những tình huống này từ một góc độ mới cũng rất thú vị. Lúc đó, tôi ủng hộ khối lớn, nhưng thuộc về phái khối trung bình thực dụng, phản đối sự tăng trưởng cực đoan hoặc các tuyên bố tuyệt đối. Vậy bây giờ tôi có còn ủng hộ quan điểm lúc đó không? Tôi rất mong chờ tìm ra câu trả lời.

Quan điểm của nhóm Khối nhỏ

Cuộc chiến kích thước khối bắt đầu với một cuộc tranh luận đơn giản: liệu Bitcoin có nên nâng giới hạn kích thước khối từ 1 MB thông qua hard fork để cho phép xử lý nhiều giao dịch hơn và giảm phí, nhưng đánh đổi bằng việc làm cho việc chạy và xác minh nút trở nên khó khăn và tốn kém hơn không?

Sách của Bier để lại cho tôi ấn tượng rằng, nhóm nhỏ khối quan tâm nhiều hơn đến cách quyết định ở cấp độ giao thức, chứ không chỉ đơn thuần là vấn đề kích thước khối cụ thể. Theo họ, sự thay đổi giao thức ( đặc biệt là phân tách cứng ) nên rất hiếm gặp và cần có sự đồng thuận cao từ người dùng.

Những người ủng hộ khối nhỏ cho rằng Bitcoin không nên cố gắng cạnh tranh với các nhà xử lý thanh toán, mà nên trở thành một loại tiền tệ hoàn toàn mới không bị kiểm soát bởi trung ương. Nếu Bitcoin bắt đầu có một cấu trúc quản trị rất năng động, hoặc dễ bị thao túng bởi những người chơi lớn, nó sẽ mất đi lợi thế độc đáo này.

Trong câu chuyện của Bier, điều khiến nhóm khối lớn gây khó chịu nhất cho nhóm khối nhỏ là họ thường cố gắng tập hợp một số nhà đầu tư lớn để thúc đẩy sự thay đổi, điều này đi ngược lại với quan điểm quản trị của nhóm khối nhỏ.

Quan điểm của phái Khối lớn

Vấn đề cốt lõi mà phe Khối lớn quan tâm là: Bitcoin rốt cuộc nên là gì? Là phương tiện lưu trữ giá trị ( vàng số ) hay là phương tiện thanh toán ( tiền mặt số )? Đối với họ, tầm nhìn ban đầu rõ ràng là tiền mặt số.

Những người ủng hộ khối lớn cho rằng sự chuyển đổi từ tiền kỹ thuật số sang vàng kỹ thuật số là do một nhóm nhỏ các nhà phát triển cốt lõi áp đặt. Họ chỉ trích các giải pháp lớp thứ hai như mạng lưới ánh sáng mà những người ủng hộ khối nhỏ đưa ra có nhiều thiếu sót trong thực tế.

Đối với Ver, phe khối lớn đại diện cho người dùng, phản đối một phần nhỏ các nhân vật tự phong cao cấp và các công ty được tài trợ bởi quỹ đầu tư mạo hiểm, những công ty này thu lợi từ các giải pháp lớp hai cần thiết trong lộ trình khối nhỏ. Khối lớn giữ cho Bitcoin được phi tập trung bằng cách đảm bảo người dùng có thể tiếp tục chi trả phí giao dịch trên chuỗi mà không cần phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng lớp hai tập trung.

Quan điểm của tôi

Trong khi trải nghiệm cuộc chiến về kích thước khối, tôi thường đứng về phía những người ủng hộ khối lớn. Những lý do chính của tôi bao gồm:

• Một trong những mục đích chính của Bitcoin là tiền mặt số, phí giao dịch cao có thể giết chết trường hợp sử dụng này.
• Lời phát biểu về "kiểm soát người dùng" của nhóm khối nhỏ không thuyết phục, họ chưa bao giờ định nghĩa rõ ràng "người dùng" hoặc cách đo lường ý chí của người dùng.
• Segregated Witness là một giải pháp tăng kích thước khối quá phức tạp.
• Khối nhỏ派 đã tiến hành kiểm duyệt không đúng cách trên mạng xã hội.

Đồng thời, tôi cũng cảm thấy thất vọng về một số cách làm của phái khối lớn:

• Họ chưa bao giờ đưa ra bất kỳ nguyên tắc giới hạn kích thước khối nào thực tế.
• Họ dần dần chuyển sang quan điểm rằng thợ mỏ nên kiểm soát Bitcoin.
• Họ thể hiện sự bất tài nghiêm trọng trong việc thực hiện công nghệ.
• Một số người ủng hộ chính tin rằng Craig Wright đã giả mạo tuyên bố rằng ông là Satoshi Nakamoto.

Tổng thể mà nói, tôi nghĩ rằng phe khối lớn đúng về các vấn đề trung tâm, nhưng phe khối nhỏ mắc ít lỗi hơn về các chi tiết kỹ thuật.

Cạm bẫy khả năng đơn phương

Thông qua việc đọc hai cuốn sách này, tôi đã thấy một bi kịch chính trị: một bên độc quyền tất cả những người có khả năng, nhưng sử dụng quyền lực của mình để thúc đẩy quan điểm hẹp hòi; bên còn lại nhận thức đúng vấn đề, nhưng không thể phát triển năng lực thực thi.

Cái bẫy khả năng đơn phương này dường như là vấn đề cơ bản mà bất kỳ ai cố gắng xây dựng cộng đồng dân chủ hoặc đa dạng đều phải đối mặt. Nếu có cách tốt hơn để ngăn chặn và thoát khỏi cái bẫy này, chúng ta sẽ hưởng lợi rất nhiều.

Tầm quan trọng của đổi mới công nghệ

Khi đọc hai cuốn sách này, một thiếu sót rõ ràng là sự thảo luận về các công nghệ mới như ZK-SNARKs. Phương pháp cuối cùng để làm giảm căng thẳng chính trị không phải là thỏa hiệp, mà là công nghệ mới: phát hiện ra những cách mới có thể đáp ứng nhu cầu của cả hai bên.

Khi một hệ sinh thái ngừng đón nhận công nghệ mới, nó sẽ không thể tránh khỏi việc trì trệ và trở nên tranh cãi hơn. Đây là lý do tại sao tôi cảm thấy không thoải mái với quan điểm về sự giảm trưởng và "công nghệ không thể giải quyết các vấn đề xã hội".

Một vấn đề then chốt trong tương lai của Bitcoin là liệu nó có thể trở thành một hệ sinh thái tiên tiến về công nghệ hay không. Gần đây, sự phát triển của Inscriptions và BitVM đã tạo ra những khả năng mới cho lớp thứ hai, đây là một tín hiệu tích cực.

Tóm tắt

Phân tích sự thành công và thất bại của Bitcoin mang lại những gợi ý quan trọng cho Ethereum và các cộng đồng số khác. Nhiều lựa chọn thiết kế của Ethereum xuất phát từ sự phản ánh về kinh nghiệm của Bitcoin. Nói rộng ra, cuộc chiến về kích thước khối Bitcoin như là cuộc nội chiến có rủi ro cao thực sự đầu tiên của "quốc gia số", đã cung cấp những bài học quan trọng cho các cộng đồng số khác mà chúng ta sẽ xây dựng trong vài thập kỷ tới.

Tôi khuyên bạn nên đọc hai cuốn sách này để hiểu khoảnh khắc quyết định này trong lịch sử Bitcoin. Nhưng điều quan trọng hơn là tôi đề xuất đọc chúng với một tâm thế không chỉ tập trung vào Bitcoin - ngược lại, hãy xem chúng như những hiểu biết sâu sắc về quản trị xã hội số trong tương lai.