Tổng quan và triển vọng thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa nửa đầu năm 2025

Trong nửa đầu năm 2025, môi trường vĩ mô toàn cầu tiếp tục bất ổn. Cục Dự trữ Liên bang đã nhiều lần tạm dừng việc cắt giảm lãi suất, phản ánh rằng chính sách tiền tệ của họ đã bước vào giai đoạn "quan sát kéo dài", trong khi việc tăng thuế của chính quyền Trump và leo thang xung đột địa chính trị đã làm rạn nứt thêm cấu trúc khẩu vị rủi ro toàn cầu. Trong khi đó, thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa tiếp tục duy trì đà mạnh mẽ từ cuối năm 2024, quy mô tổng thể đã đạt mức cao kỷ lục mới. Khi Bitcoin vượt qua mức cao lịch sử 111.000 đô la vào đầu năm và bước vào giai đoạn điều chỉnh, tổng số hợp đồng mở chưa thanh toán (OI) của Bitcoin toàn cầu đã gia tăng mạnh mẽ, từ khoảng 60 tỷ đô la đã tăng vọt lên trên 70 tỷ đô la vào tháng 6. Tính đến tháng 6, mặc dù giá Bitcoin tương đối ổn định quanh mức 100.000 đô la, nhưng thị trường sản phẩm phái sinh đã trải qua nhiều lần tái cấu trúc giữa các bên mua và bán, rủi ro đòn bẩy đã được giải phóng ở mức độ nhất định, cấu trúc thị trường tương đối lành mạnh.

Nhìn về quý 3 và quý 4, dự kiến rằng dưới tác động của môi trường vĩ mô (như sự thay đổi chính sách lãi suất của Mỹ) và sự thúc đẩy từ vốn của các tổ chức, thị trường sản phẩm phái sinh sẽ tiếp tục mở rộng quy mô, biến động có thể giữ nguyên sự hội tụ, trong khi các chỉ số rủi ro cần được theo dõi liên tục, duy trì thái độ lạc quan thận trọng đối với việc giá Bitcoin tiếp tục tăng.

Một, Tổng quan thị trường

Tổng quan thị trường

Trong quý I và II năm 2025, giá Bitcoin đã trải qua những biến động đáng kể. Đầu năm, giá Bitcoin đạt mức cao 110,000 USD vào tháng 1, sau đó giảm xuống khoảng 75,000 USD vào tháng 4, giảm khoảng 30%. Tuy nhiên, khi tâm lý thị trường cải thiện và sự quan tâm liên tục từ các nhà đầu tư tổ chức, giá Bitcoin lại tăng lên vào tháng 5, đạt mức đỉnh 112,000 USD. Đến tháng 6, giá ổn định quanh mức 107,000 USD. Đồng thời, thị phần của Bitcoin tiếp tục tăng lên trong nửa đầu năm 2025, theo thống kê từ các nền tảng dữ liệu, thị phần của Bitcoin đạt 60% vào cuối quý I, là mức cao nhất kể từ năm 2021, và xu hướng này tiếp tục trong quý II, khi thị phần vượt qua 65%, cho thấy sự ưa chuộng của các nhà đầu tư đối với Bitcoin.

Trong khi đó, sự quan tâm của các nhà đầu tư tổ chức đối với Bitcoin tiếp tục gia tăng, với xu hướng dòng vốn vào ETF Bitcoin giao ngay. Tổng quy mô tài sản quản lý của các ETF này đã vượt qua 1300 tỷ đô la. Ngoài ra, một số yếu tố kinh tế vĩ mô toàn cầu, chẳng hạn như sự giảm giá của chỉ số đô la và sự thiếu lòng tin vào hệ thống tài chính truyền thống, cũng đã thúc đẩy sức hấp dẫn của Bitcoin như một phương tiện lưu trữ giá trị.

Trong nửa đầu năm 2025, hiệu suất tổng thể của Ethereum gây thất vọng. Mặc dù vào đầu năm, giá Ethereum đã từng chạm mức cao khoảng 3.700 USD, nhưng ngay lập tức đã có sự giảm mạnh. Đến tháng 4, giá Ethereum đã từng giảm xuống dưới 1.400 USD, giảm hơn 60%. Sự phục hồi giá trong tháng 5 rất hạn chế, ngay cả khi có sự phát hành tin tức tích cực về kỹ thuật (chẳng hạn như nâng cấp Pectra), Ethereum vẫn chỉ phục hồi lên khoảng 2.700 USD, không thể lấy lại mức cao đầu năm. Tính đến ngày 1 tháng 6, giá Ethereum ổn định quanh mức 2.500 USD, giảm gần 30% so với mức cao đầu năm và không cho thấy dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ nào.

Sự phân kỳ giữa Ethereum và Bitcoin rõ rệt hơn bao giờ hết. Trong bối cảnh Bitcoin phục hồi và vị thế thống trị của thị trường tiếp tục gia tăng, Ethereum không những không tăng đồng bộ mà còn thể hiện rõ sự yếu kém. Hiện tượng này thể hiện qua sự sụt giảm đáng kể của tỷ lệ Ethereum/Bitcoin, từ đầu năm ở mức 0.036 giảm xuống mức thấp nhất khoảng 0.017, giảm hơn 50%, sự phân kỳ này tiết lộ sự suy giảm đáng kể niềm tin của thị trường vào Ethereum. Dự kiến trong quý ba đến quý bốn năm 2025, khi cơ chế staking ETF giao ngay của Ethereum được phê duyệt, khẩu vị rủi ro của thị trường có thể sẽ phục hồi, tâm lý tổng thể có thể cải thiện.

Thị trường altcoin nói chung có dấu hiệu yếu hơn rất rõ rệt, dữ liệu cho thấy một số altcoin chính như Solana mặc dù đã có sự tăng giá ngắn hạn từ đầu năm, nhưng sau đó đã trải qua một đợt điều chỉnh liên tục, giá SOL từ khoảng 295 đô la đã giảm về mức thấp khoảng 113 đô la vào tháng 4, giảm hơn 60%, hầu hết các altcoin khác (ví dụ như Avalanche, Polkadot, ADA) cũng xuất hiện sự sụt giảm tương tự hoặc lớn hơn, một số altcoin thậm chí đã giảm hơn 90% từ đỉnh, hiện tượng này cho thấy tâm lý tránh rủi ro đối với tài sản có nguy cơ cao trên thị trường đang gia tăng.

Trong bối cảnh thị trường hiện tại, vị thế của Bitcoin như một tài sản phòng ngừa rủi ro đã được củng cố rõ rệt, thuộc tính của nó đã chuyển từ "tài sản đầu cơ" sang "tài sản phân bổ của tổ chức/tài sản vĩ mô", trong khi Ethereum và các đồng altcoin vẫn chủ yếu dựa vào "vốn bản địa mã hóa, đầu cơ của nhà đầu tư nhỏ lẻ, hoạt động DeFi", vị trí tài sản của chúng giống như cổ phiếu công nghệ hơn. Thị trường Ethereum và các đồng altcoin đã thể hiện xu hướng yếu do sự giảm sút sở thích đầu tư, áp lực cạnh tranh gia tăng, cũng như ảnh hưởng của môi trường vĩ mô và quản lý. Ngoại trừ một số chuỗi công cộng (như Solana) có hệ sinh thái tiếp tục mở rộng, toàn bộ thị trường altcoin thiếu sự đổi mới công nghệ rõ rệt hoặc các ứng dụng quy mô lớn mới để thúc đẩy, khó có thể thu hút sự chú ý bền vững từ các nhà đầu tư. Trong ngắn hạn, do hạn chế về tính thanh khoản ở cấp vĩ mô, nếu thị trường Ethereum và altcoin không có sự thúc đẩy mạnh mẽ nào về hệ sinh thái hoặc công nghệ mới, sẽ khó có thể đảo ngược tình trạng yếu kém, tâm lý đầu tư của các nhà đầu tư vào altcoin vẫn có phần thận trọng và bảo thủ.

xu hướng vị thế và đòn bẩy sản phẩm phái sinh Bitcoin/Ethereum

Số lượng hợp đồng mở chưa thanh toán của Bitcoin đã đạt mức cao mới trong nửa đầu năm 2025, nhờ vào dòng vốn khổng lồ từ ETF giao ngay và nhu cầu hợp đồng tương lai mạnh mẽ, OI hợp đồng tương lai Bitcoin đã tăng thêm, vào tháng 5 năm nay đã từng vượt qua 70 tỷ USD.

Đáng chú ý là, thị phần của các sàn giao dịch truyền thống được quản lý như CME đang tăng nhanh. Tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu cho thấy số hợp đồng mở chưa thanh lý của hợp đồng tương lai Bitcoin CME đạt 158300 Bitcoin (khoảng 16,5 tỷ USD), đứng đầu các sàn giao dịch, vượt qua một nền tảng giao dịch nào đó trong cùng thời kỳ với 118700 Bitcoin (khoảng 12,3 tỷ USD). Điều này phản ánh việc các tổ chức tham gia vào thị trường qua các kênh được quản lý, CME và ETF trở thành những yếu tố tăng trưởng quan trọng. Một nền tảng giao dịch nào đó vẫn là sàn giao dịch có quy mô hợp đồng chưa thanh lý lớn nhất trong số các sàn giao dịch tiền mã hóa, nhưng thị phần của nó đang bị pha loãng.

Về phía Ethereum, tương tự như Bitcoin, tổng số hợp đồng chưa thanh lý đã đạt mức cao kỷ lục vào nửa đầu năm 2025, trong đó tháng 5 đã từng vượt qua 30 tỷ USD. Tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu cho thấy, một nền tảng giao dịch có hợp đồng tương lai Ethereum chưa thanh lý đạt 2.354.000 ETH (khoảng 6 tỷ USD), đứng đầu các sàn giao dịch.

Tóm lại, trong nửa đầu năm, việc sử dụng đòn bẩy của người dùng sàn giao dịch có xu hướng hợp lý. Mặc dù tổng số hợp đồng mở trên toàn thị trường tăng lên, nhưng nhiều lần biến động mạnh đã xóa bỏ các vị thế đòn bẩy quá mức, tỷ lệ đòn bẩy trung bình của người dùng sàn giao dịch không bị mất kiểm soát. Đặc biệt, sau những biến động thị trường vào tháng 2 và tháng 4, dự trữ ký quỹ của sàn giao dịch tương đối dồi dào, mặc dù chỉ số đòn bẩy của toàn thị trường thỉnh thoảng có xuất hiện điểm cao nhưng không có xu hướng tăng liên tục.

Chỉ số sản phẩm phái sinh CoinGlass ( CGDI ) phân tích

Chỉ số sản phẩm phái sinh CoinGlass (CoinGlass Derivatives Index), viết tắt là "CGDI", là chỉ số đo lường hiệu suất giá của thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa toàn cầu, hiện nay hơn 80% khối lượng giao dịch trong thị trường mã hóa đến từ hợp đồng phái sinh, trong khi chỉ số giao dịch chính không thể phản ánh hiệu quả cơ chế định giá cốt lõi của thị trường. CGDI thông qua việc theo dõi động giá hợp đồng vĩnh viễn của 100 loại tiền mã hóa hàng đầu theo giá trị hợp đồng chưa thanh lý (Open Interest), và kết hợp với số lượng hợp đồng chưa thanh lý (Open Interest) để thực hiện trọng số giá trị, xây dựng một chỉ số xu hướng thị trường sản phẩm phái sinh rất đại diện theo thời gian.

CGDI đã thể hiện một xu hướng trái ngược với giá của Bitcoin trong nửa đầu năm. Đầu năm, Bitcoin đã đi lên mạnh mẽ nhờ vào sức mua từ các tổ chức, giá giữ ở mức cao lịch sử, nhưng CGDI đã bắt đầu giảm từ tháng Hai - lý do cho sự giảm này là do giá của các tài sản hợp đồng chính khác yếu. Vì CGDI được tính toán theo OI của các tài sản hợp đồng chính, trong khi Bitcoin nổi bật, thì hợp đồng tương lai của Ethereum và các altcoin không thể đồng điệu đi lên, ảnh hưởng đến hiệu suất chỉ số tổng hợp. Nói ngắn gọn, trong nửa đầu năm, vốn rõ ràng đã tập trung vào Bitcoin, sự mạnh mẽ của Bitcoin chủ yếu được hỗ trợ bởi việc các tổ chức tăng cường nắm giữ dài hạn và hiệu ứng ETF giao ngay, thị phần của Bitcoin tăng lên, trong khi sự nhiệt tình đầu cơ trong lĩnh vực altcoin giảm sút và dòng tiền ra ngoài dẫn đến CGDI giảm xuống trong khi giá Bitcoin duy trì ở mức cao. Sự trái ngược này phản ánh sự thay đổi trong khẩu vị rủi ro của các nhà đầu tư: các tin tức tích cực về ETF và nhu cầu trú ẩn đã khiến vốn đổ vào các tài sản có giá trị thị trường cao như Bitcoin, trong khi sự không chắc chắn về quy định và việc chốt lời đã gây áp lực lên các tài sản thứ cấp và thị trường altcoin.

CoinGlass sản phẩm phái sinh rủi ro chỉ số ( CDRI ) phân tích

Chỉ số Rủi ro Sản phẩm Phái sinh CoinGlass (CoinGlass Derivatives Risk Index), gọi tắt là "CDRI", là chỉ số đo lường cường độ rủi ro của thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa, được sử dụng để định lượng phản ánh mức độ sử dụng đòn bẩy của thị trường hiện tại, độ nóng của tâm lý giao dịch và rủi ro thanh lý hệ thống. CDRI chú trọng vào cảnh báo rủi ro trước mắt, phát ra cảnh báo sớm khi cấu trúc thị trường xấu đi, ngay cả khi giá vẫn đang tăng, nó cũng sẽ hiển thị trạng thái rủi ro cao. Chỉ số này thông qua phân tích trọng số nhiều khía cạnh như hợp đồng mở, tỷ lệ phí vốn, hệ số đòn bẩy, tỷ lệ mua bán, độ biến động của hợp đồng và khối lượng thanh lý, xây dựng một bức tranh rủi ro của thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa theo thời gian thực. CDRI là một mô hình điểm rủi ro chuẩn hóa với phạm vi từ 0-100, giá trị càng cao, cho thấy thị trường càng gần trạng thái quá nóng hoặc yếu đuối, dễ xảy ra tình trạng thanh lý hệ thống.

Chỉ số rủi ro sản phẩm phái sinh CoinGlass (CDRI) trong nửa đầu năm nhìn chung duy trì ở mức trung tính hơi cao. Tính đến ngày 1 tháng 6, CDRI là 58, nằm trong khoảng "rủi ro trung bình/biến động trung tính", cho thấy thị trường không có dấu hiệu nóng lên rõ rệt hoặc hoảng loạn, rủi ro ngắn hạn có thể kiểm soát.

Hai, phân tích dữ liệu sản phẩm phái sinh mã hóa

Phân tích tỷ lệ phí vốn hợp đồng vĩnh viễn

Sự thay đổi của tỷ lệ phí vốn phản ánh trực tiếp tình hình sử dụng đòn bẩy trong thị trường. Tỷ lệ phí vốn dương thường có nghĩa là vị thế mua tăng lên, tâm lý thị trường lạc quan; trong khi tỷ lệ phí vốn âm có thể cho thấy áp lực bán tăng lên, tâm lý thị trường chuyển sang thận trọng. Sự dao động của tỷ lệ phí vốn nhắc nhở nhà đầu tư cần chú ý đến rủi ro đòn bẩy, đặc biệt là khi tâm lý thị trường thay đổi nhanh chóng.

Trong nửa đầu năm 2025, thị trường hợp đồng vĩnh viễn mã hóa toàn cầu thể hiện sự chiếm ưu thế của phe mua, tỷ lệ phí vốn phần lớn thời gian là dương. Tỷ lệ phí vốn của các tài sản mã hóa chính liên tục duy trì ở mức dương và cao hơn mức chuẩn 0,01%, cho thấy thị trường nhìn chung lạc quan. Trong khoảng thời gian này, nhà đầu tư có thái độ lạc quan về triển vọng thị trường, thúc đẩy sự gia tăng vị thế mua, với việc phe mua trở nên chật chội và áp lực chốt lời gia tăng, vào giữa và cuối tháng 1, giá Bitcoin tăng cao rồi giảm trở lại, tỷ lệ phí vốn cũng theo đó trở về trạng thái bình thường.

Vào quý II, tâm lý thị trường trở lại một cách lý trí, tỷ lệ chi phí vốn từ tháng 4 đến tháng 6 chủ yếu duy trì dưới 0.01% (tương đương khoảng 11% hàng năm), trong một số khoảng thời gian thậm chí còn chuyển sang giá trị âm, điều này cho thấy cơn sốt đầu cơ đã giảm bớt, các vị thế mua và bán có xu hướng cân bằng. Theo dữ liệu, số lần tỷ lệ chi phí vốn chuyển từ dương sang âm rất hạn chế, cho thấy thời điểm bùng nổ tâm lý thị trường nhìn chung không nhiều. Vào đầu tháng 2, khi tin tức thuế quan của Trump gây ra sự sụt giảm mạnh, tỷ lệ chi phí vốn của Bitcoin một thời gian đã chuyển từ dương sang âm, cho thấy tâm lý bán khống đạt đến cực trị cục bộ; vào giữa tháng 4, khi Bitcoin nhanh chóng giảm xuống khoảng 75.000 đô la, tỷ lệ chi phí vốn lại một lần nữa ngắn hạn chuyển sang âm, cho thấy tâm lý hoảng loạn dưới áp lực bán khống; giữa tháng 6, cú sốc địa chính trị dẫn đến vốn.